Nỗi ám ảnh mang tên bánh nướng nhân thịt ở xứ sở Kangaroo

Ngay cả những thị trấn nhỏ nhất nước Úc cũng có ít nhất một tiệm bánh, bán tất cả mọi thứ từ bít tết và hạt tiêu đến những thứ “tân thời” hơn như bánh nướng nhân thịt.

Với một đứa trẻ Úc, ngày tuyệt vời nhất luôn là thứ sáu. Nó không chỉ khởi đầu cuối tuần, mà còn là ngày “gọi món”. Hôm ấy, thay vì những chiếc sandwich phô mai thông thường, chúng sẽ nhận được những chiếc bánh đặc biệt từ căng-tin trường. Vào ngày này, trẻ em Úc quên đi hộp cơm trưa thường ngày, mà ghi vào tờ giấy note dán vào túi giấy màu nâu để gọi món. Trong đó có tên, lớp, món bánh nướng nhân thịt và lời cảm ơn. Chiếc túi ấy sau đó được đặt vào một cái giỏ trước lớp học. Sau đó, trẻ sẽ nhận lại túi giấy, bên trong là chiếc bánh nướng nhân thịt nóng hổi, với nước sốt chảy ra, nếu yêu cầu.

Nếu bạn từng thắc mắc tại sao người Úc lại bị ám ảnh với món bánh nướng nhân thịt (meat pie), thì có lẽ bởi nó là thứ theo chân họ từ thuở thơ ngây. Ở trường chẳng hề có hệ thống sưởi kể cả trong ngày đông lạnh giá, bởi nước Úc thường nóng, không có gì tuyệt vời hơn cái mặn mà ấm áp trong món bánh nướng nhân thịt.

Bánh có kích thước vừa phải đủ để hai bàn tay nhỏ bé cầm lấy. Lớp vỏ đủ vững để không bị “lanh tanh bành” khi cắn. Phần top thì mịn tuyệt vời, nhưng mỏng manh đến nổi bóp chai nước sốt vào đó cũng có thể chọc vào bên trong, trộn vịt ngọt của nước sốt với thịt băm nhỏ.

Với hầu hết người Úc, nỗi ám ảnh món bánh nướng nhân thịt theo đến tận khi trưởng thành. Chẳng có cuối tuần nào trôi qua mà họ không nhớ đến món bánh ấy. Không có con đường nào lại không có cửa hàng bán. Còn nếu bạn đi du lịch Úc, thì xin mách nhỏ là thương hiệu bánh nướng nhân thịt phổ biến ở đây là Four’n Twenty.

Món bánh nướng nhân thịt còn có thể xây dựng nên cả một cộng đồng fan (fandom), không chỉ ở Úc. Một du khách Anh đến Úc có thể tuyên bố hùng hồn rằng thực tế, nó là thực phẩm quen của các quán rượu truyền thống của Anh. Những người bán hàng rong ở Anh thời trung cổ đã bán bánh nướng cho người nghèo. Những loại gia vị kỳ lạ, đắt tiền như nghệ tây, gừng và hạt tiêu thì được sử dụng trong nhà bếp của giới quý tộc Anh để tạo hương vị, và cũng như thể để ngụy trang thành món ăn thượng đẳng vậy. Trong món bánh quý tộc ấy là thịt nai, heo rừng, cá, thậm chí cả thịt công.

Người Anh nói rằng họ làm ra bánh nướng nhân thịt để công chúng ăn mừng chiến thắng trước Napoleon trận Waterloo. Còn văn học Anh thì gieo vần vào những nhân vật như Little Jack Horner “ngồi trong góc ăn bánh nướng Giáng sinh” hay Georgie Porgie với “pudding và bánh nướng, thơm lấy các nàng và họ nghẹn ngào”.

Quả thực, chẳng thể phủ nhận sự dây mơ rễ má của món bánh nướng nhân thịt phổ biến ở Úc với nước Anh. Thương hiệu bánh nướng phổ biến nhất nước Úc lấy tên từ bài đồng dao nổi tiếng của nước Anh – Sing a Song of Sixpence – trong đó nhắc đến hình ảnh 24 chú chim đen bị nướng trong một chiếc bánh là một món ngon dâng lên cho nhà vua. Đó có thể là vua Henry VIII, gia nhân của ông đã làm ra cực kỳ nhiều bánh nướng nhân thịt, cá và gà.

Nhưng có lẽ người Úc sẽ tự động “chẳng nghe thấy gì” mỗi khi bàn luận đến gốc gác của món bánh được yêu thích nhất nước Úc này. Họ khăng khăng rằng gốc gác của món bánh nướng nhân thịt của Úc lãng mạn hơn nhiều. Triển lãm The Meat Pie: Australia’s Own Fast Food năm 2015 khẳng định rằng, lịch sử bánh nướng nhân thịt Úc bắt đầu từ những năm 1800, khi nhà máy lúa mì thương mại chạy bằng hơi nước đầu tiên được mở tại Sydney. Kể từ đó, những người bán bánh nướng xuất hiện khắp góc phố, cũng như trong các tiệm bánh trên mỗi con đường chính ở nông thôn. Thế kỷ 20, tủ lạnh và tiếp thị đại chúng ra đời đã đưa món ăn đường phố ở Úc này trở thành mối kinh doanh lớn.

Chuyển nhanh sang thế kỷ 21, người Úc đã ăn khoảng 270 triệu chiếc bánh nướng nhân thịt mỗi năm. Ngay cả những thị trấn nhỏ nhất cũng có ít nhất một tiệm bánh, bán đủ thứ và tất nhiên không thể thiếu món bánh nướng nhân thịt. Và món bánh nào chiến thắng cuộc thi Australia’s Best Pie and Pastie Competition thì cực kỳ tự hào. Và chỉ người Úc mới hiểu được cảm giác ấy.

Cuộc thi do Hiệp hội Làm bánh nước Úc (BAA) chủ trì. Cạnh tranh cực kỳ khốc liệt với hàng trăm thợ bánh nỗ lực làm ra món bánh ngon nhất nước Úc. Năm 2019, 12 giám khảo đã phải đánh giá 1.794 sản phẩm từ 338 lò bánh.

Món bánh nướng nhân thịt phiên bản lạnh phải có độ dày, hình dáng và nhân tuyệt hảo, được nướng già lửa mà không bị cháy. Còn với phiên bản nóng, “hoa hậu” phải là chiếc bánh đủ ngọt, đủ giòn, với phần nhân không quá chảy, không quá dày mà cũng không được quá bột.

Thú vị thay, hai năm qua, chẳng ai đánh bại được hai anh em nhập cư gốc Campuchia – Chan và Ryan Khun – của tiệm bánh Country Cob Bakery ở thành phố nhỏ Kyneton, bang Victoria.

Chiếc bánh chiến thắng năm 2018 của họ không phải là chiếc bánh nướng nhân thịt bò phổ biến, mà là chiếc bánh nướng hải sản. Chiếc bánh ấy là sự kết hợp của tôm, cá trong nước cốt dừa, bơ đậu phộng mịn và gia vị cà ri đủ để làm đôi má hồng lên trong ngày đông.

Giám khảo Mikayla Brightling đánh giá chiếc bánh “thật không thể tin nổi”, với phần nhân đạt độ chín hoàn hảo đến mức khó tin, cực kỳ khó thực hiện với một chiếc bánh nướng.

Còn “hoa hậu” của năm 2019 là chiếc bánh nướng nhân thịt lợn hạt tiêu. Nó đã tiến thêm một bước khi “chạm nhẹ” vào gốc Campuchia của người thợ. Phần nhân được dựa trên món thịt lợn kho tiêu khá phổ biến ở Campuchia. Chiếc bánh có hình bầu dục, bên trong là miếng thịt lợn mềm được băm cẩn thận, nấu chín kỹ trong 3 giờ để mang lại vị ngọt đậm đà. Phần gia vị hạt tiêu gợi nhớ đến hạt tiêu đen Kampot nổi tiếng của ẩm thực Campuchia. Cái hương vị Campuchia ấy không ngờ lại hợp với bánh Úc đến lạ.

Chan và Ryan là điển hình cho câu chuyện những người nhập cư thành công một cách khó khăn ở Úc. Khi Chan rời gia đình ở Phnom Penh vào năm 2004 để sang Melbourne cùng người sau này trở thành vợ anh, anh không biết tiếng Anh mà chỉ có thể đoán mò một cách bập bõm. Anh làm ca đêm trong một nhà máy trong khi học tiếng Anh vào ban ngày, ngủ trong ôtô vào giờ nghỉ trưa.

Chiếc bánh nướng đầu tiên Chan mua từ một xe tải thực phẩm đậu bên ngoài nhà máy. “Nó trông khá ngon, nhưng ăn vào thì không ngon lắm. Có lẽ bởi tôi có khẩu vị hơi khác và tôi ăn không quen”, anh kể lại.

Khi Chan được tuyển làm ca đêm tại một tiệm bánh, ý tưởng làm bánh nướng phù hợp với khẩu vị châu Á bắt đầu hình thành trong đầu anh. “Bánh nướng rất ngon, nhưng cần có đủ vị ngọn, mặn, cay mà người châu Á thích”.

Thành công không đến ngay lập tức. Chan mất 7 năm để hoàn thành việc học tiếng Anh đồng thời đạt được chứng nhận trong lĩnh vực khách sạn và làm bánh. Trong khi đó, việc kinh doanh của Ryan ở Phnom Penh gặp khó khăn. Năm 2012, anh quyết định sang Úc học kế toán.

Cơ hội đến với hai anh em khi mua lại được tiệm bánh ở Kyneton năm 2016. Ban đầu, họ do dự. Chẳng ai muốn chuyển từ ngoại ô Melbourne đến một thành phố “tỉnh lẻ”. Mặc dù Kyneton, cách 90km về phía tây bắc của khu thương mại trung tâm Melbourne, đã được “đôn” lên làm thành phố, nhưng điều đó chẳng thể phủ nhận được nó vẫn giữ “đặc sệt nông thôn”.

Ban đầu, hai anh em phải chịu đựng sự phân biệt chủng tộc của vùng đất bảo thủ hàng đầu nước Úc ấy. Họ thậm chí viết những lời lẽ lăng mạ lên bánh rồi đăng tải lên Facebook. Hai anh em quyết tâm “phát triển cửa hàng, mọi người bắt đầu đến và thấy rằng chúng tôi đang làm khá tốt, và điều chúng tôi làm sẽ thu hút khách du lịch đến thành phố”.

Tiệm bánh nằm trên một con phố chính của Kyneton. Và nếu bạn hỏi bất kỳ người dân nào đường đến tiệm bánh ngon nhất thành phố, họ sẽ chỉ ngay cho bạn đến đó không chút do dự.

Mỗi ngày, họ bán được từ 500-800 chiếc bánh, khoảng 205 khách hàng là gốc Á, cất công lái xe từ tận Melbourne đến. Ở đây có tới 30 phiên bản bánh nướng và có lẽ chẳng phải con số cuối cùng. Từ vị cà ri Thái với ớt đến gà nướng bơ, tôm nướng tỏi. Đến đây, suất ăn của thực khách thường gồm một chiếc bánh nướng, một cốc cà phê sữa nóng và một lát vani – một món ăn tuyệt vời khác trong nền ẩm thực Úc. “Bánh nướng nhân thịt lợn rất được yêu thích, nhưng cho dù thời thế thay đổi thế nào, chẳng gì cạnh tranh được với những chiếc bánh nhân thịt truyền thống”, Ryan nói.

Hai anh cho biết sẽ mở cửa hàng thứ hai ở Boronia, rìa phía đông Melbourne. Nếu họ lại chiến thắng cuộc thi bánh, đó là một đòn bẩy rất tốt. Thành công với những chiếc bánh nướng nhân thịt vị Campuchia, họ đang thử thách với bánh nướng amok. Bất kỳ ai từng đi du lịch Campuchia thì sẽ biết amok là món ăn kết hợp nhiều nguyên liệu hòa quyện tạo ra hương vị độc đáo, vị thanh ngọt của đường thốt nốt, vị béo thơm của nước dừa, mùi thơm của mắm bồ hóc nổi tiếng. Ở Campuchia, amok được bọc trong lá chuối. Và ở Úc, nó sẽ được bọc trong bánh nướng. Có lẽ, nó sẽ là chiến thắng thứ ba và lũ trẻ có thể viết món đó vào trong tờ giấy note của mình.

Phong Sa

Theo Báo Thể Thao Việt Nam

Đăng bởi: Đặng Thị Mỹ Hạnh