'Nữ nhi quốc' phiên bản đời thật: Ngôi làng Umoja ở Kenya 'cấm cửa' đàn ông

Làng Umoja theo chế độ mẫu hệ không có đàn ông ở vùng đồng cỏ Samburu, cộng đồng của các nạn nhân của những hủ tục như tảo hôn, bạo lực gia đình hay xâm hại tình dục.

Được thành lập từ năm 1990 ở Kenya, ngôi làng Umoja được biết đến như một “nữ nhi quốc” thu nhỏ ngoài đời thực chỉ dành riêng cho các bé gái và phụ nữ.

Bà Rebecca Lolosoli, người thành lập ra làng Umoja, đã phải trải qua một tuổi thơ với những chuỗi ký ức ám ảnh khi phải chứng khiến những cảnh tượng bạo lực thường xuyên, những hủ tục lạc hậu của Samburu áp bức bóc lột và lạm dụng phụ nữ. Sau khi kết hôn vào năm 18 tuổi, bà lại trở thành nạn nhân của bạo hành gia đình và hủ tục “trọng nam khinh nữ”.

Thay vì cam chịu và chấp nhận số phận, bà đã đứng lên đấu tranh cho mình cùng những phụ nữ và các bé gái từng là nạn nhân của nạn bạo hành, bóc lột sức lao động hay lạm dụng tình dục trong các gia đình cũng như xã hội của người Samburu.

Trên những đồng cỏ khô bạt ngàn, ngôi làng Umoja ra đời từ đó. Cho đến nay, ngôi làng đã trở thành mái nhà cho khoảng 247 phụ nữ và trẻ em gái. Phần lớn trong số họ đều bị ngược đãi, lạm dụng và đối xử một cách tàn bạo.

Rebecca nói: “Đàn ông bị cấm không được sống trong làng, nhưng có thể vào làng nếu họ cư xử và tuân thủ các quy tắc của phụ nữ.”

Hiện tại, làng Umoja đang phát triển không ngừng nhưng đây không phải là một quá trình dễ dàng. Ngay từ khi Umoja được thành lập, Rebecca đã nhiều lần được bầu làm chủ tịch, hiện tại bà vẫn đang đảm nhận vị trí này. Vì sự đấu tranh vì nhân quyền cho phụ nữ chống lại những hủ tục phong kiến không ngừng nghỉ, năm 2010, Rebecca đã nhận được Giải thưởng Lãnh đạo toàn cầu từ Voices Vital. Điều đó càng thôi thúc ước mơ xây dựng và phát triển cộng đồng Umoja của bà.

Bà cũng là người truyền bá tư tưởng nam nữ bình đẳng đến cư dân và trẻ em gái trong làng. Theo phong tục vùng Samburu, các cô gái đến tuổi dậy thì được cha mình chọn cho một người đàn ông lớn tuổi để “sống thử”. Việc mang thai bị cấm, nhưng các biện pháp tránh thai không có, nên các em phải tự tìm cách phá thai gây đau đớn và nguy hiểm đến tính mạng. Chống lại hôn nhân cưỡng bức đó, bà Lolosoli khuyến khích phụ nữ tự tìm bạn đời và xây dựng hạnh phúc cho riêng mình dựa trên cơ sở tình yêu.

Do đó, dân cư trong làng là một dòng chảy có sự biến thiên liên tục, có người ra đi tìm hạnh phúc thì cũng có người đến đây vì một cuộc sống mới. Số lượng trẻ con trong làng rất nhiều, hầu hết đều là kết quả của các cuộc tình chóng vánh của cư dân làng với những người đàn ông bên ngoài.

Cuộc sống của những người phụ nữ ở ngôi làng ven đồng cỏ Samburu này mang đậm nét văn hóa bán du mục, các bộ lạc tụ tập với nhau thành gia đình, cùng nhau trồng trọt, chăn nuôi, buôn bán và dạy dỗ con cái. Mặc dù, làng Umoja không cho phép nam giới sống chung với phụ nữ trong làng, nhưng cư dân của làng Umoja vẫn có thể ra ngoài và quan hệ với nam giới. Họ có quyền có con với những người đàn ông này, vì làm mẹ vẫn được coi là một giá trị quan trọng đối với phụ nữ Samburu.

“Chúng tôi vẫn thích đàn ông”, một người dân Umoja nói với The Guardian trong một cuộc phỏng vấn. “Họ không được phép ở đây, nhưng chúng tôi muốn trẻ sơ sinh và phụ nữ phải có con, ngay cả khi không kết hôn.”

Sống theo chế độ mẫu hệ, tại làng Umoja, những người phụ nữ độc lập và tự chủ với cuộc sống của chính họ. Họ tự mình làm hết mọi việc, tự túc trong mọi sinh hoạt mà không cần dựa dẫm vào đàn ông. Người dân trong làng tạo ra thu nhập bằng cách chế tác trang sức và bán các sản phẩm thủ công cho khách du lịch.

Bên cạnh đó, họ mở thêm một khu vực cắm trại cho những du khách đến khám phá ngôi làng Umoja. Tuy nhiên chỉ những du khách là phụ nữ mới được phép thuê lều ở lại, nếu là đàn ông thì chỉ được phép tham quan ngôi làng. Dù công việc có nặng nhọc hay vất vả đến đâu, những người phụ nữ trong làng đều thực sự hài lòng và hạnh phúc với cuộc sống “không có đàn ông” này.

“Mỗi ngày, tôi đều mỉm cười hạnh phúc khi thức dậy”, cô Norkorchom nói về cuộc sống không đàn ông tại làng Umoja.

Một điểm độc đáo của cộng đồng Umoja là những cư dân giàu kinh nghiệm hơn sẽ giáo dục phụ nữ và trẻ em về vấn đề tảo hôn. Họ sẽ phải đối mặt với nhiều vấn đề cả về sức khỏe thể chất lẫn tinh thần. Kết hôn sớm khi chưa đủ tuổi sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý thậm chí rất dễ rơi vào trạng thái khủng hoảng mất cân bằng

Du lịch Kenya và khám phá ngôi làng Umoja độc đáo này, du khách sẽ bắt gặp cảnh tượng thật yên bình: dê và gà lang thang trong sân, trẻ em chạy chơi khắp nơi và những người phụ nữ vừa thoăn thoắt làm đồ lưu niệm vừa vui vẻ trò chuyện. Đây là một trong số những ngôi làng kỳ lạ nhất thế giới.

Tại làng Umoja, phụ nữ thường mặc trang phục truyền thống của Samburu với áo sáng màu, váy in họa tiết hoa văn và quấn vải kanga qua vai. Trang sức đeo trên cổ là những chiếc vòng được làm từ chuỗi hạt nhiều màu sắc.

Hà Trinh

Đăng bởi: Vũ Nguyễn