Thác nước hóa đá ở Mexico: Một hiện tượng kỳ thú hiếm gặp

Có thứ gì vừa sôi lại vừa lạnh, đủ để chạm vào? Có gì vừa chảy lại vừa bất động? Có gì cổ xưa lại không ngừng đổi mới? Thứ gì đóng băng trong nhiệt độ cháy bỏng? Giải những câu đó này, bạn sẽ tìm thấy một nơi linh thiêng: thác nước hóa đá Hierve el Agua ở Mexico.

Hierve el Agua nghĩa là “nước sôi”. Nó được xem là một hiện tượng tự nhiên hiếm gặp mà có lẽ, bạn chỉ có thể bắt gặp khi đi du lịch Mexico, đến với khu tự trị Oaxaca. Cái tên xuất phát từ những bong bong nước nổi lên từ dòng suối khoáng tự nhiên, chảy xuống các hồ bơi trên đỉnh vách đá đẹp ngoạn mục, nhưng nước lại khá lạnh, chừng 22-25 độ C. “Thác nước” nằm trên một ngọn núi hẻo lánh cách trung tâm Oaxaca 70km về phía đông, cách thị trấn Milta 14km về phía đông nam. Rõ ràng là có dòng chảy, nhưng đó lại là dòng chảy rắn, trông như thác nước băng Bắc Cực vậy.

Dĩ nhiên, đóng băng giữa một nơi có khí hậu nóng như đất nước Mexico là điều không thể. Thác nước hóa đá ngoạn mục này được hình thành bởi sự hòa tan canxi cacbonat và các khoáng chất khác trong nước suối. Khi nước suối chảy qua vách đá, các khoáng chất dần kết tủa, tạo thành một “thác rắn”, khá giống thạch nhũ.

Hierve el Agua vốn không nổi tiếng lắm. Nó chỉ được nhiều người biết đến khi World Cup FINA năm 1994 diễn ra, khi bia Corona của Mexico sử dụng hình ảnh ngọn thác trắng mờ trong một video quảng cáo để tạo hình tượng bọt bia tràn ra ngoài một cách tuyệt đẹp.

Để tham quan hiện tượng tự nhiên hiếm gặp này (có một hiện tượng khác ở Pamukkale, Thổ Nhĩ Kỳ), bạn sẽ mất 2 tiếng đi về phía đông nam từ trung tâm thành phố Oaxaca, với nửa tiếng cuối cùng là trải qua một đoạn được núi gồ ghề.

Trong lịch sử, người Zapotec là những người sớm nhất chiếm cứ vùng đất này. Nền văn minh tiền Colombia kéo dài hơn 2.500 năm đã phát triển rực rỡ tại Thung lũng Oaxaca của vùng Mesoamerica (Trung Bộ châu Mỹ). Mesoamerica vốn là một khu vực thịnh vượng trước thời thuộc địa Tây Ban Nha, trải dài từ miền trung México đến Belize, Guatemala, El Salvador, Honduras, Nicaragua và miền bắc Costa Rica.

Hierve el Agua, nằm ở độ cao 1.821m so với mực nước biển, là nơi linh thiêng đối với người Zapotec cổ đại. Nước của nó nuôi dưỡng cây trồng trong một khu vực miền núi cực kỳ cằn cỗi khi mùa khô đến. Họ đã xây dựng một hệ thống thủy lợi phức tạp ở đây, một mạng lưới rộng lớn của các kênh và ruộng bậc thang được cắt xẻ vào các bên của vách đá núi. Hệ thống thủy lợi được coi là độc nhất vô nhị ở Mesoamerica và dấu tích của nó tiếp tục thu hút các nhà khảo cổ, nhà sinh học và nhà địa chất. Thủy lợi vốn là bất thường ở Mexico thời tiền thực dân Tây Ban Nha.

Thật khó để tưởng tượng rằng những ngọn núi thiêu đốt này lại hướng về phía chân trời Oaxacan mờ xanh trong mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11. Nếu bạn từng đi du lịch Mexico và đặt chân đến Oaxacan, bạn mới có thể cảm nhận sức nóng và bụi khắc nghiệt như thế nào.

Nếu đã đến đây, đừng chỉ quan sát cảnh tượng đáng chú ý được thừa nhận là các hồ nước màu xanh lục và dòng chảy canxi. Hãy đi bộ xung quanh trong khoảng một tiếng để chiêm ngưỡng thực sự hai thác nước hóa đá cascada chica (thác nhỏ) 12m và cascada grande (thác lớn) 30m.

Cascada chica, hay còn được gọi là El Anfiteatro (khán đài vòng cung), có hai bể bơi lớn được tạo ra một cách nghệ thuật và một số hồ bơi tự nhiên. Một trong những hồ bơi nhân tạo mọc ở rìa vách đá trông giống như bể bơi vô cực. Cascada chica chảy ra từ một kệ đá rộng 60m trong khi “dải yếm” cascada grande “rủ xuống” từ thềm rộng 90m.

Cách tốt nhất để khám phá hết hai thác nước là men theo con đường từ thác nhỏ dẫn đến thác lên. Đó là một ngọn dốc thẳng đứng trên địa hình gồ ghề của những cây xương rồng, cây sồi xanh thưa thớt, bụi bặm, thảm thực vật bán sa mạc với cả những loài mà dân bản địa gọi là “cô ả tồi tệ” (bad woman). Đừng chạm vào nó, bạn sẽ bị cắn đấy.

Xương rồng, thùa, yucca, và đủ các loại cỏ đừng đó ngạo nghễ như thách thức những gì các tiểu thuyết gia lãng mạn thường gọi là “bầu trời xanh vắt kiệt tâm hồn”, chỉ những nơi cần rất nhiều nước và kem chống nắng. Ở mỗi khúc rẽ, loài xương rồng khổng lồ garambullo blanco như thể một quân đoàn được vũ trang như đâm thủng trời xanh, trong khi thùa trổ đen, giống thùa lớn nhất thế giới, như thể say sưa trên cách vách núi.

Hành trình hiking qua những thềm nước vô cực và mang đến cho hai con thác những cảnh tượng ngoạn mục khác. Ấn tượng nhất là khi bạn có thể cận cảnh thác nước hóa đá lớn nhất thế giới trông như thể cái gai khổng lồ của cây thùa cổ.

Hành trình ấy chẳng hề dễ dàng. Nóng và có lẽ mệt mỏi đến độ, chỉ thấy một tia hơi nước, bạn bỗng chốc biến thành một chú dê núi thoăn thoắt vượt qua những đoạn gồ ghề, để có thể chạm tay ngay vào nước, để cái mát lành trôi qua từng kẽ tay, và cảm giác như sống lại.

Khi đã vơi bớt cái mệt nhọc ấy, bạn sẽ được đưa vào những hành trình mới, như bơi lội, chèo thuyền, ung dung ngắm nhìn thung lũng, chiêm ngưỡng những chú kền kền đen hùng dũng lượng vòng trên thung lũng, như chúng đã làm suốt hàng ngàn năm qua.

Cách đến Hierve el Agua, bên ngoài thành phố Oaxaca

Bạn có một vài lựa chọn. Đơn giản nhất là thuê một người lái xe, tham quan Hierve el Agua với các điểm tham quan khác trong khu vực, chẳng hạn như Mitla và El Tule Tree. Rẻ nhất sẽ là đi xe buýt hoặc collivo (taxi chung) ngay bên ngoài sân vận động bóng chày (phía bắc trung tâm thành phố) từ thành phố Oaxaca đến Mitla. Từ đó, bạn có thể đón một chiếc taxi khác hoặc xe chia sẻ đến Hierve el Agua – bạn sẽ thấy họ giữ biển hiệu cho điểm đến của mình. Tất nhiên, bạn cũng có thể thuê xe để “tự phượt” nếu tự tin vào tay lái và sự hiểu biết luật pháp Mexico của mình.

Hoặc bạn có thể chọn tham gia một tour du lịch trong ngày – hầu hết các khách sạn và nhà trọ có thể đặt cho bạn.

Lưu ý rằng hiện tại có một đường cao tốc mới dẫn từ Oaxaca đến Hierve el Agua và mất 49 peso để đi trên con đường mới đó. Ngoài ra, có phí bảo trì đường bộ, tức là thêm 10 peso mỗi người. Vé vào tham quan thác ở mức 20 peso mỗi người. Và nếu bạn thuê một người lái xe, bãi đậu xe tại Hierve el Agua là 50 peso mỗi xe.

Phong Sa

Đăng bởi: Trâm Lê