Về nơi làm chiếc trống to nhất Việt Nam, cả làng đục đẽo từ sáng đến đêm

Với nguyên liệu từ gỗ mít và da trâu, người nghệ nhân nơi đây sẽ chế tác thành 1 chiếc trống có giá lên đến hàng chục triệu đồng cung cấp cho các tỉnh thành trên cả nước.

Làng trống Đọi Tam (Hà Nam) vốn nổi tiếng với nghề làm trống đã có từ rất lâu được truyền từ thế hệ này đến thế hệ khác. Trong Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội, Đọi Tam đã đóng góp gần 2.000 trống lớn, nhỏ, trong đó có chiếc trống to nhất Việt Nam và khu vực với chiều cao 3,1m, đường kính 2,35m, nặng khoảng 1.300kg.

Ghi nhận của Dân Trí những ngày cận tết ở làng trống Đọi Tam nơi đã được công nhận là “Làng nghề tiêu biểu Việt Nam”, người dân tại các xưởng sản xuất nơi đây đang tất bật sản xuất những chiếc trống để cung cấp ra thị trường.

Nguyên liệu để làm trống gồm gỗ mít và da trâu. Theo chia sẻ của những người thợ nơi đây, gỗ được thu mua từ nhiều nơi chủ yếu là Hòa Bình, Thanh Hóa, Nghệ An còn da trâu nhập từ các lò mổ ở Nam Định và một số tỉnh lân cận.

Để tạo ra được một chiếc trống hoàn chỉnh, người dân làng Đọi Tam phải trải qua 3 công đoạn chính: Làm da, làm tang và bưng trống. Da trống được làm bằng da trâu. Da trâu được cạo lớp phôi cho mỏng rồi đem phơi khô.

Tang trống được làm bằng gỗ mít khô, xẻ cong. Mỗi cây gỗ được chia làm nhiều dăm.

Người thợ làm trống sẽ làm cho các dăm gắn kết lại với nhau bằng keo sữa, tạo thành trống kín, khít, tròn. Dăm trống không được phép nối vì sẽ ảnh hưởng tới âm thanh. Những khung trống được dựng lên sau khi được gắn kết được mài nhẵn. Bưng trống là công đoạn quan trọng nhất, quyết định tiếng trống. Người thợ sẽ căng tròn da trâu trên mặt trống rồi dùng đinh bằng vâu hoặc tre đóng cố định vào thân trống. Người nghệ nhân dẫm lên chiếc trống sau khi được bọc lớp da trâu. Người thợ sẽ tiến hành cạo bỏ lớp lông sau khi gắn da lên mặt trống. Hình ảnh chiếc trống sau khi được hoàn thành và chuẩn bị mang đi sơn.

Trống được bán ra thị trường dao động ở nhiều mức giá tùy thuộc vào kích cỡ và chất liệu từ 1 triệu đến cả vài chục triệu. Theo chia sẻ của chị Mến – người làm trống lâu năm cho biết, chiếc trống đắt hay rẻ thì phụ thuộc vào tang gỗ. Cùng là chất liệu từ gỗ mít nhưng tang trống, rẻ nhất là tang rác (cỏ gỗ mít) màu trắng, còn loại giá cao là 100% là lõi mít không có sâu và mắt (là hàng tuyển trọn) có màu vàng và đậm hơn thì giá thành cao hơn nhiều lần, có thể gấp 3 đến 4 lần bình thường.

Nghề làm trống nơi đây không chỉ là nghề kiếm sống của một bộ phận người lao động mà còn lưu giữ và truyền bá nét đẹp văn hóa truyền thống của làng trống Đọi Tam đến với người dân trên cả nước khi trống Đọi Tam trên khắp các vùng miền.

Ngọc Hưng

Đăng bởi: Đông Dương Hoàng